Jak przebiega kontrola Państwowej Inspekcji Pracy

Państwowa Inspekcja Pracy (w skrócie PIP) to polska instytucja kontrolująca pracodawców w aspekcie przestrzegania prawa pracy, szczególnie w zakresie BHP i przepisów dotyczących zatrudnienia. Każdy pracodawca musi w codziennej działalności liczyć się z możliwą weryfikacją w kwestii przestrzegania obowiązujących przepisów prawa. W dzisiejszym artykule opisujemy z czym wiąże się kontrola prowadzona przez Państwową Inspekcję Pracy.

W naszym kraju, w każdym oddziale Państwowej Inspekcji Pracy, jest wyodrębniony oddział zajmujący się nadzorowaniem legalności zatrudnienia cudzoziemców. Do tego typu kontroli upoważniona jest również Straż Graniczna, która ściśle współpracuje z Państwową Inspekcją Pracy.

Za nielegalne wykonywanie pracy uznaje się sytuacje, w których cudzoziemiec spełnia jeden z poniższych warunków:

• wykonuje pracę bez umowy,
• wykonuje pracę na innych warunkach lub na innym stanowisku niż dozwolone w zezwoleniu na pracę,
• wykonuje pracę bez zezwolenia w sytuacji, gdy jest ono wymagane,
• nie ma prawa do wykonywania pracy podczas swojego pobytu w Polsce,
• nie posiada uprawnień do przebywania w Polsce.

Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy skupia się przede wszystkim na zbadaniu zgodności zatrudnienia cudzoziemców z obowiązującymi przepisami prawa. Sprawdza takie aspekty, jak:

• zgłoszenie cudzoziemca do ubezpieczenia społecznego,
• opłacanie składek na Fundusz Pracy,
• przestrzeganie zasad BHP w miejscu pracy cudzoziemca,
• uprawnienie cudzoziemca do wykonywania pracy w zakresie zdrowotnym (badania medycyny pracy),
• weryfikacja tożsamości cudzoziemców pracujących u kontrolowanego pracodawcy (z możliwością przesłuchania pracowników),
• sprawdzenie dokumentacji dotyczącej wykonywanych obowiązków, m.in.:
• dokumentów kadrowych (m.in. dotyczących urlopów),
• list obecności w miejscu pracy,
• dokumentacji dotyczącej zakresu obowiązków na danym stanowisku.

Kontrola legalności zatrudnienia odbywa się zwykle w siedzibie (lub siedzibach) pracodawcy oraz w miejscu przechowywania dokumentów kadrowych i finansowych. Jest przeprowadzana przez inspektorów po okazaniu legitymacji służbowej. Co istotne – Inspekcja Pracy nie ma obowiązku uprzedzać o planowanej kontroli i może zostać ona przeprowadzona o każdej porze. Na skutek przeprowadzonej kontroli inspektorzy kompletują protokół świadczący o prawidłowościach i nieprawidłowościach zatrudnienia ze strony pracodawców.

W przypadku naruszenia przepisów dotyczących legalności zatrudnienia, Państwowa Inspekcja Pracy ma prawo nałożyć na pracodawcę grzywnę w wysokości od 3 000 do 30 000 zł. Grzywnie może również podlegać sam pracownik w przypadku naruszenia przepisów po swojej stronie i w tym przypadku wysokość kary może wahać się między 1 000 a 30 000 zł. W przypadku tego typu nieprawidłowości Państwowa Inspekcja Pracy zawiadamia Straż Graniczną, co może skończyć się wydaniem decyzji o opuszczeniu terytorium kraju przez cudzoziemca. W takiej sytuacji koszty całego postępowania ponosi pracodawca, który naruszył przepisy dotyczące zatrudnienia.

Podsumowując, legalizacja pobytu i pracy cudzoziemca jest priorytetem z punktu widzenia zarówno pracownika, jak i pracodawcy. W przypadku pytań z tym związanych zapraszamy do kontaktu osobistego.

Zespół Pro4Work